9.45 uur — Welkom en inleiding
Harry Parys, studiegebieddirecteur Sociaal-Agogisch Werk, Odisee
10.00 uur — Visie
Recente wetenschappelijke inzichten in verband met verbindend leiderschap.
Wat kunnen we ermee in onze dagdagelijkse onderwijscontext?
Norbert Vanbeselaere en Jan Van Raes
Van leidinggevenden worden allerlei vaardigheden verwacht die traditioneel minder toegeschreven werden aan een goed leider. Kwaliteiten als daadkracht en sturing zijn blijkbaar minder belangrijk geworden. Empathie, luisterbereidheid en het creëren van betrokkenheid en een samenhorigheidsgevoel, dat zijn de kwaliteiten die de ‘nieuwe‘ leider moet bezitten. Vanwaar deze transformatie? Wat leert ons de wetenschap en wat moeten wij ermee in onze dagdagelijkse praktijk?
Naast deze benadering van leiderschap zal er ook ingegaan worden op een zeer recente theoretische ontwikkeling. Deze "The new psychology of leadership: Identity, influence and power" stelt dat goede leiders erin slagen om er hun volgelingen van te overtuigen dat ze allemaal, dus zowel de leiders als de volgelingen, een en dezelfde groepsidentiteit met elkaar delen. Via deze door alle groepsleden gedeelde sociale identiteit zijn de leiders in staat om de vaak tegenstrijdige motieven en belangen van de individuele groepsleden met elkaar te verbinden en te transformeren tot een collectieve kracht. Succesvol leiderschap spruit dan voort uit een proces van wederzijdse sociale beïnvloeding waardoor de groepsleden de sociale identiteit van de groep in hun zelfbeeld opnemen en bijgevolg uit zichzelf willen bijdragen tot de gedeelde groepsdoelen, en niet omdat dit hun door superieuren wordt opgelegd.
Norbert Vanbeselaere, em. prof. sociale en culturele psychologie (KU Leuven), nu lid van de Raad van Bestuur van het Don Bosco Onderwijs Centrum
Jan Van Raes, HR directeur UZ Brussel, maakte een doctoraat over beleving van medewerkers bij fusies of overnames.
11.00 uur — Pauze
11.30 uur — Inspiratie
Zingeving in het werk van de leidinggevende
Peter van den Boom
In onderwijs wil je van betekenis zijn voor anderen in hun leerproces. Zinvol verbonden zijn met iets van waarde. Zin als noodzakelijke voorziening voor het menselijk bestaan.
Zingeving staat onder druk. Doel-middelbenaderingen instrumentaliseren mensen tot functies.
Dit gebeurt soms ook in onderwijsorganisaties waar visiedocumenten en veranderkunde stappenplannen alleen kwantitatieve nuttigheidswaarde beogen.
Zingeving legt het dan af. Docenten en leidinggevenden worden een verlengstuk van management ontwerppraktijken. Dus verzet waardoor veel veranderkundige initiatieven stranden.
Leiderschap moet zich daarom verbinden aan zingevingsvragen. Door de leraar of docent centraal te stellen in zijn (soms niet meer uitgesproken) vraag naar zin. Zijn zinsappél kan de leidinggevende niet negeren. Hij wordt erdoor geraakt. En dat is goed want zingeving is een krachtbron waaruit energie voortvloeit voor onderwijskwaliteit en het zelf navigerend vermogen.
Peter van den Boom zijn achtergrond is Marketing; Personeel & Arbeid; Sociaal Culturele Wetenschappen (nadruk op organisatieantropologie) en Filosofie. Hij combineert zijn ervaring en inzichten in verschillende gastdocentschappen en boeken: “Touwtrekken om Organisatiecultuur”, “Kleefstof van de Menselijke Maat” en “Theatervoorstellingen in Organisaties”.
Hij heeft tegelijk een brede werkervaring als sales-/marketingmanager; opleidingen; International Human Resource Development bij AKZO; zelfstandig consultant en interim-manager bij Boom Training and Consultancy. Als zelfstandig adviseur heeft hij veranderkundige trajecten begeleid en aangestuurd in profit-organisaties, onderwijsinstellingen en publieksorganisaties.
12.30 uur — Middaglunch
13.45 uur — 8 themasessies
15.15 uur — Reflectie
Koen Geens, doctor in de Rechtsgeleerdheid KU Leuven en buitengewoon hoogleraar KU Leuven, Faculteit Rechtsgeleerdheid.
Thans is hij federaal Minister van Justitie.
16.15 uur — Uitsmijter
René De Decker, Carré Cartoons
Afronding
Kris Vanspeybroeck, docent Odisee en stafmedewerker Katholiek onderwijs Vlaanderen
tot 18.00 uur — Receptie en informeel samenzijn